مخازن و راکتورها

مخازن ذخیره

مخازن ذخیره محفظه‌هایی هستند که جهت ذخیره‌سازی انواع سیالات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فشار داخلی این مخازن اتمسفریک می‌باشد. دمای کاری مخازن ذخیره طبق استاندارد نبایستی از 93 درجه سانتیگراد تجاوز کند.

متریال مورد استفاده در ساخت مخازن ذخیره می‌بایست مطابق سیال درون آن طراحی و ساخته شود که می‌تواند از جنس کربن استیل، استنلس استیل، پلیمر و یا فایبر گلاس باشد.

مخازن ذخیره را بصورت‌های مختلفی می‌شود تقسیم‌بندی کرد:

  • از لحاظ نوع موادی که می‌بایست درون آن نگهداری شود، که متریال مورد استفاده ارتباط مستقیمی با مواد درون آن دارد.
  • از لحاظ شکل ظاهری و هندسی که معمولا به شکل‌های مکعبی، استوانه‌ای، کروی طراحی و ساخته می‌شود.
  • با توجه به نوع کاربری و مکان قرارگیری آن که در انواع پایه‌دار، چرخ‌دار، عمودی و افقی طراحی و ساخته می‌شود.

در طراحی مخازن ذخیره از استانداردهای مختلفی استفاده می‌شود که مهمترین آنها عبارتند از: ASME BPVC، API620 و API650.

مخازن تحت فشار

تفاوت مخازن تحت فشار(PRESSURE VESSELS) با مخازن ذخیره در کاربری آنها می‌باشد که دارای فشار داخلی بالاتر از فشار جو بوده و بعضا در دماهای بالاتر هم استفاده می‌شوند. این مخازن غالبا در واحدهای پتروشیمی، صنایع دارویی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فشار داخلی این مخازن بیشتر از 1atm می‌باشد که این فشار می‌تواند ناشی از فشار سیال ورودی به آن یا فشار خارجی ناشی از گرم شدن مستقیم یا غیر مستقیم باشد. اختلاف فشار بوجود آمده عامل بسیار خطرناکی می‌باشد که امکان انفجار و تخریب فراوانی دارد. فشار داخل مخزن و دمای آن عامل بسیار مهمی در طراحی آن می‌باشد. کاربرد این مخازن در نگهداری هوای فشرده، آب، برج‌های تقطیر، مخازن آمونیاک، گاز مایع و … می‌باشد.

مرسوم‌ترین استاندارد مورد استفاده در طراحی مخازن تحت فشار، استاندارد ASME SECTION VIII – DIV1 می‌باشد.

راکتورهای تحت فشار

این تجهیزات مخازن تحت فشاری هستند که در آنها واکنش‌های شیمیایی انجام می‌شود. این واکنش‌ها به منظور تغییر در خواص مواد اولیه و رسیدن به مواد مطلوب انجام می‌گیرد. این فشار می‌تواند ناشی از خود واکنش باشد یا توسط منبع خارجی ایجاد شده باشد.

در راکتورهای تحت فشار معمولا دماهای کاری بالاتری نیز داریم و این راکتورها می‌توانند تک‌جداره، دو جداره و با فشار داخلی مثبت یا منفی (وکیوم) مورد استفاده قرار بگیرند. برای سرعت دادن به انجام واکنش‌ها و اختلاط بهتر مواد از همزن‌های مختلفی در داخل راکتورها استفاده می‌شود که به وسیله الکتروگیربکس‌ها به گردش در می‌آیند. به جهت حساسیت بالای کاری طراحی و ساخت آنها می‌بایست با دقت و مطابق الزامات استاندارد انجام گیرد.